تطابق ظهور ملکی با حقیقت ملکوتی قرآن

قاطبه دانشمندان مسلمان بر اساس دلالت آیات قرآن و بر پایه مبانی علمی، القای معانی و الفاظ قرآن را الهی دانسته‌اند.در مقابل، دیدگاه شاذی تنها القای حقیقت وحی و معانی آن را از سوی خدا، و گزینش الفاظ و واژگان وحیرا از سوی پیامبر می‌داند. به اقتضای این نظر، شخصیت پیامبر، تاریخ زندگی و احوال روحی او اعم از غم و شادی، در چگونگی انتخاب گزاره‌ها و واژگان وحی و اوج و حضیض آیات تأثیر‌گذار است. در این میان، معدودی قائل شده‌اند که برای قابل فهم کردن حقیقت متعالی وحی به اذهان مردم، پیامبر به‌ناچار در مورادی از دانش رایج در جامعه خود استفاده کرده است؛ دانسته‌هایی که چه‌بسا در ادوار بعدی و بر اساس پیشرفت علم بطلان آنها به اثبات رسیده است؛ در‌حالی‌که وی تنها مأمور ابلاغ وحی الهی بوده است. در این مقاله تبیین می‌شود که قرآن همانند همه موجودات عالم، مراتبی دارد که این مراتب کاملاً با یکدیگر تطابق دارند و در نتیجه، مرحله لفظی و ملکی قرآن بازتاب‌دهنده مرتبه ملکوتی آن است و بر مبنای اصل انطباق در همه مراحل، چیزی جز حق و صدق وجود ندارد. البته با این لحاظ که قرآن کلام وحی است و حقیقتی مستقل از وجود طبیعی پیامبر (ص) دارد.